Incontinentie
Incontinentie is een aandoening waarbij iemand zijn of haar urine en/of ontlasting niet kan ophouden. Dat komt doordat de patiënt de beheersing over de sluitspieren van de blaas en/of darmen geheel of gedeeltelijk is verloren. De patiënt verliest dan ongewild urine en/of ontlasting. Deze reader gaat alleen over urine-incontinentie.
Urine-incontinentie
Hoe houden mensen hun plas op?
De plas wordt opgehouden door een sluitspier rond de uitgang van de blaas (in de plasbuis). Daarnaast werken de bekkenbodemspieren als een afsluiting rond de plasbuis. De bekkenbodemspieren vormen een soort strakke hangmat waar de blaas op steunt.
Bij het opslaan van de urine wordt de blaas opgerekt. Als de blaas zich vult en 150 tot 200 milliliter bevat, krijg je aandrang om te plassen. Het plassen kan worden uitgesteld door de sluitspier en de bekkenbodemspieren aan te spannen.
Plassen doe je door de spieren in de blaaswand aan te spannen en de sluitspier en de bekkenbodemspieren te ontspannen. Een mens plast gewoonlijk ongeveer eens in de 3 à 4 uur.
Incontinentie voor urine wil zeggen dat iemand zijn of haar plas niet goed kan ophouden door gebrek aan controle over de sluitspieren. Er zijn verschillende soorten urine-incontinentie.
Stressincontinentie (of inspanningsincontinentie)
Bekijk het filmpje Incontinentie - Wat is het en hoe kun je het behandelen? (2:13 min.) over stressincontinentie, op het YouTube-kanaal van GezondheidspleinTV:
Aandrangincontinentie (overactieve blaas)
Lees de volgende tekst over aandrangincontinentie, ook wel urge-incontinentie genoemd (thuisarts.nl, maart 2019).
Bij aandrangincontinentie voel je plotseling een sterke aandrang om te plassen. Je kunt de plas niet ophouden tot je het toilet bereikt. Aandrangincontinentie ontstaat als de blaas extra prikkelbaar is. Dat heet een overactieve blaas. Hierbij trekken de spieren in de blaaswand onverwacht samen waardoor soms urine uit de blaas wordt geperst. Dat kan zowel ’s nachts als overdag gebeuren. Vaak is er geen duidelijke oorzaak.
Bedplassen (enuresis nocturna)
Lees de tekst over bedplassen in paragraaf 28.2 van het boek Farmaceutische patiëntenzorg.
Beantwoord de vragen:
Medicatie bij urine-incontinentie
Medicatie bij aandrangincontinentie: parasympathicolytica of anticholinergica
Eigenschappen:
- Werking via remming van het parasympathische zenuwstelsel: remt glad spierweefsel rond de blaas;
- Stoffen: tolterodine tabletten, oxybutynine tabletten of pleisters;
- Dosering: afhankelijk van de stof, binnen 4 weken effect zien anders stoppen;
- Bijwerkingen: anticholinerge bijwerkingen: droge mond, wazig zien, obstipatie, hallucinaties, delier, zweten, urineretentie;
- Interacties: alcohol, CYP3A4-remmers (bijv. claritromycine/itraconazol), andere anticholinergica;
- Contra-indicaties: prostaatklachten, ouderen.
Medicatie bij bedplassen: Desmopressine
Eigenschappen:
- Werking: de urineproductie neemt af;
- Stoffen: Desmopressine neusspray of (smelt)tabletten;
- Dosering: 1 dosis voor de nacht, niet drinken van 1 uur voor inname tot 8 uur erna, max. 3 maanden gebruiken;
- Bijwerkingen: hoofdpijn, maagpijn, misselijkheid;
- Interacties: NSAID’s;
- Contra-indicaties: -;
- Let op: altijd in combinatie met gedragstherapie.
Vul de woorden in:
Vul de tabel in:
Beantwoord de vragen:
Beantwoord de vragen:
Mictieklachten bij mannen
Bekijk het volgende filmpje Goedaardige prostaathyperplasie (1:29 min.) op: blausen.com.
Lees de informatie over mictieklachten op thuisarts.nl: Ik heb plasklachten.
Medicijnen bij mictieklachten helpen nauwelijks. Soms probeert de arts toch een tijdje een middel uit. Helpt het niet, dan stopt de patiënt er weer mee. Het middel dat de arts dan probeert zijn de alfablokkers.
Eigenschappen:
- Groep: Alfablokkers;
- Stoffen: alfuzosine, tamsulosine;
- Werking: is niet aangetoond. Spieren rond de urinewegen en prostaat zouden verslappen waardoor urine kan doorstromen.