Verslavingen

In dit hoofdstuk verdiep je je in de verschillende verslavingen en hun behandeling.

Verslaving

Bron: ggzinterventie.nl/verslaving (juni 2019).

Een verslaving is lichamelijk en/of geestelijk afhankelijk zijn van één of meerdere middelen. De afhankelijkheid daarvan gaat gepaard met het gedwongen doorgaan gebruiken van het middel of middelen.

Wanneer ben je verslaafd?

Wanneer je niet meer de drang kunt beheersen tot het gebruik van die middelen waarvan je lichamelijk en/of geestelijk afhankelijk bent geworden.
Er zijn twee soorten verslavingen: verslaving aan stoffen/middelen en verslaving aan gedrag/handelingen.

1: Verslaving aan stoffen

Bijvoorbeeld een verslaving aan alcohol, nicotine, drugs, etc. Bij een verslaving aan stoffen of middelen wordt de verslaving in stand gehouden door het blijven gebruiken van middelen.

Er zijn verschillende middelenverslavingen:

Alcoholverslaving;
Drugsverslaving;
Cocaïneverslaving;
GHB-verslaving;
Crystal meth-verslaving;
Cannabisverslaving;
Medicijnverslaving.

2: Verslaving aan gedrag

Daarbij valt te denken aan een verslaving aan gamen, shoppen, gokken, seks, eten, etc. Bij een verslaving aan gedrag ontstaat er een kick door handelingen die worden uitgevoerd waardoor je die wilt blijven herhalen.

Game- en internetverslaving;
Gokverslaving.

Hoe herken je verslavingsgedrag?

Als je verslaafd bent dan vertoon je verslavingsgedrag. Je zult het volgende kunnen ervaren:

Je bent constant bezig met het middel om een bepaald effect te bereiken;
Door verlangen (hunkering of zucht) ontstaat een herhalend patroon;
Dit patroon is niet of nauwelijks te doorbreken;
Je dagelijkse leven lijdt hieronder.

Verslaving is een lichamelijke en/of geestelijke ziekte die met de dag toeneemt.
Door de schaamte die de verslaafde kan ervaren zal hij/zij steeds meer geneigd zijn zich te isoleren van zijn of haar familie, vrienden en omgeving. Het kan erg eng zijn om te erkennen dat je verslaafd bent en daarbij hulp nodig hebt. Hoe langer het proces van verbergen aanhoudt, hoe zwaarder en moeilijker jouw herstel wordt. Het komt zelden voor dat men op eigen wilskracht met alcohol, drugs of een andere verslaving kan stoppen. Misschien heb jij dit al ervaren?

Geestelijke afhankelijkheid

Bij geestelijke afhankelijkheid verlang je zo naar het middel dat je alleen nog maar kunt denken aan het gebruiken van het middel. Dat geeft je het gevoel niet meer zonder te kunnen.

Lichamelijke afhankelijkheid

Bij lichamelijke afhankelijkheid is je lichaam gewend geraakt aan het gebruik van een middel. Dat zorgt ervoor dat als je het middel niet gebruikt, je lichaam gaat protesteren. Dat kan resulteren in ziekteverschijnselen zoals koorts, misselijkheid, hoofdpijn en slapeloosheid. Dat worden ontwenningsverschijnselen genoemd.

Behandeling van verslaving

Behandeling van alcoholverslaving

Bij de behandeling van alcoholverslaving worden verschillende middelen gebruikt.

Tijdens de ontwenningsperiode worden benzodiazepinen gebruikt. Een veelgebruikt middel is oxazepam 50mg. Dat vermindert de onttrekkingsverschijnselen.

Om een negatief gevoel bij alcohol te krijgen, wordt disulfiram (Antabus, Refusal) gebruikt. Door het innemen van disulfiram wordt de verslaafde patiënt ziek. Hij of zij krijgt onaangename gewaarwordingen zoals een rood gezicht, bonzende hoofdpijn, misselijkheid, braken en tachycardie. Daardoor ontstaat een negatieve associatie met alcohol.

Door acamprosaat (Campral) verlangt de patiënt minder naar alcohol. Dat is op de lange termijn de beste optie.

Behandeling van nicotineverslaving

In de handverkoop zijn nicotinevervangende middelen te koop. Er zijn pleisters, kauwgum en zuigtabletten te koop. Dit noemen we substitutietherapie.

Sommige rokers lukt het niet om met hulp van deze zelfzorgmiddelen te stoppen met roken. Daarom zijn er ook middelen op recept:

Bupropion (Zyban): de werking is onbekend. Wordt ook gebruikt bij depressie. Het is een kuur van 7-9 weken;
Varenicline (Champix): blokkeert het genotsgevoel van roken. Het is het meest effectieve middel. Deze kuur duurt 12 weken;
Nortriptyline: de werking is onbekend. Wordt ook gebruikt bij depressie. Het is een kuur van 6-12 weken.

Behandeling van opioïdenverslaving